Pretkosovski ciklus
Nazad na sve cikluse
Pretkosovski ciklus srpske epske poezije obuhvata pesme čije se radnje dešavaju pre Kosovske bitke (1389), uglavnom od kraja 12. veka do 1389. godine. U njima se pominju istorijske ličnosti poput Nemanjića i Mrnjavčevića, ali sa malo stvarnih istorijskih podataka — pesme donose narodno viđenje srednjovekovnih velikaša i njihovog uspona. Glavni motivi su junaštvo, čojstvo i mudrost pojedinaca poput Miloša Vojinovića i vojvode Momčila, koji predstavljaju ideal srpskog junaka: hrabri su u boju, lukavi prema neprijateljima i odani svom narodu. Pesme iz ovog ciklusa spadaju među najstarije srpske epske pesme i njihov broj nije velik.
Glavne teme su borbe za vlast, viteštvo, moral i gradnja svetih zdanja.
Izvor: Wikipedia (sr.wikipedia.org) — članak „Преткосовски циклус“
Pesme u ciklusu
5 pesamaZidanje Skadra
Ženidba Dušanova
„Ženidba Dušanova“ je jedna od najpoznatijih pesama pretkosovskog ciklusa. Prati put cara Stefana Dušana u potrazi za nevestom dostojnom njegove vlasti i slave. Koreni priče spajaju istoriju i predanje: Dušanova ličnost je stvarna, ali njegova epska ženidba pretvara se u priču o junaštvu, carskom dostojanstvu i iskušenjima koja vode do izbora „kraljevske devojke“. Pesma objedinjuje raskoš, običaje i poetiku narodnog junačkog pesništva.
Uroš i Mrnjavčevići
Pesma prikazuje sukob mladog cara Uroša i moćnih Mrnjavčevića kao moralnu dramu propasti carstva. Istorijske okolnosti (slab mlad car, ambicije velmoža, raspad države) pretvorene su u narodnu priču o neslozi i zloupotrebi moći.